BOQ คืออะไร? 

และมีวิธีการตรวจอย่างไร??

BOQ (Bill of Quantities) คือเอกสารที่สรุปปริมาณงานและรายละเอียดค่าใช้จ่ายสำหรับโครงการก่อสร้าง ซึ่งใช้เป็นเครื่องมือสำคัญในการวางแผนงบประมาณ ควบคุมต้นทุน และใช้เป็นแนวทางในการประมูลงานหรือจัดซื้อวัสดุอย่างมีประสิทธิภาพ

องค์ประกอบของ BOQ

1. รายการงาน (Items of Work) : แบ่งงานออกเป็นหมวดหมู่ เช่น งานโครงสร้าง (Structural Work), งานสถาปัตยกรรม (Architectural Work), งานระบบไฟฟ้า (Electrical Work) และงานประปา (Plumbing Work)
2. รายละเอียดปริมาณ (Quantity) : ระบุปริมาณงานที่ต้องดำเนินการ เช่น คอนกรีต 50 ลูกบาศก์เมตร, พื้นกระเบื้อง 100 ตารางเมตร เป็นต้น
3. หน่วยวัด (Unit) : ระบุหน่วยวัดที่ใช้ เช่น ตารางเมตร (ตร.ม.), ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.), กิโลกรัม (กก.)
4. ราคาต่อหน่วย (Unit Price) : ราคาของงานหรือวัสดุแต่ละหน่วย เช่น 1 ตารางเมตรของกระเบื้องราคา 500 บาท
5. มูลค่ารวม (Total Cost) : ผลคูณระหว่างปริมาณกับราคาต่อหน่วย เพื่อให้ทราบค่าใช้จ่ายในแต่ละรายการงาน
6. หมายเหตุหรือเงื่อนไขพิเศษ (Remarks/Conditions) : ระบุข้อกำหนดหรือเงื่อนไขเฉพาะที่เกี่ยวกับงาน เช่น ระยะเวลาในการส่งมอบ หรือคุณสมบัติวัสดุ

หน้าที่ของ BOQ

1. การควบคุมต้นทุน
2. ใช้เป็นเกณฑ์ในการติดตามค่าใช้จ่ายระหว่างการก่อสร้าง เพื่อลดความเสี่ยงจากค่าใช้จ่ายที่เกินงบประมาณ
3. การจัดทำเอกสารประมูล (Tender)
4. ผู้รับเหมาหรือผู้เสนอราคาสามารถเสนอราคาประมูลได้ตามปริมาณและรายการที่ระบุใน BOQ
5. การจัดซื้อและจัดหาวัสดุ
6. ช่วยให้เจ้าของโครงการหรือผู้รับเหมาจัดซื้อวัสดุได้ตามปริมาณที่ถูกต้อง
7. ตรวจสอบความคืบหน้าและการชำระเงิน
8. ใช้ในการแบ่งงวดการจ่ายเงินตามปริมาณงานที่เสร็จสิ้น

ตัวอย่างงานใน BOQ สำหรับสร้างบ้าน

• งานโครงสร้าง : เทคอนกรีตฐานราก – 20 ลบ.ม. – 2,000 บาท/ลบ.ม. – รวม 40,000 บาท
• งานสถาปัตยกรรม : ปูกระเบื้องพื้นห้องน้ำ – 30 ตร.ม. – 500 บาท/ตร.ม. – รวม 15,000 บาท
• งานไฟฟ้า : ติดตั้งหลอดไฟ LED – 50 จุด – 300 บาท/จุด – รวม 15,000 บาท

BOQ ช่วยให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้างมีความเข้าใจตรงกัน และช่วยลดปัญหาข้อขัดแย้งหรือการเบิกจ่ายที่ไม่โปร่งใสในภายหลัง

การตรวจสอบ BOQ (Bill of Quantities) สำหรับงานสร้างบ้านเป็นขั้นตอนสำคัญในการวางแผนและควบคุมต้นทุนของโครงการก่อสร้าง การตรวจสอบ BOQ อย่างละเอียดช่วยให้มั่นใจว่า

• งานทุกส่วนถูกประเมินค่าใช้จ่ายครบถ้วน
• ราคาที่ใช้สมเหตุสมผลตามมาตรฐานตลาด
• ลดโอกาสเกิดความผิดพลาดและการเบิกจ่ายเกินงบประมาณ

ขั้นตอนการตรวจสอบ BOQ

1. ตรวจสอบความครบถ้วนของรายการ : ดูว่าทุกรายการงาน เช่น งานโครงสร้าง งานสถาปัตยกรรม งานระบบไฟฟ้า งานระบบประปา ถูกระบุไว้ครบถ้วนหรือไม่ ตรวจสอบว่ามีรายการวัสดุและงานย่อย (เช่น งานเทพื้น งานติดตั้งสุขภัณฑ์) ที่จำเป็นครบหรือไม่
2. เปรียบเทียบกับแบบก่อสร้าง (Drawing) : ตรวจสอบให้ตรงกับแบบแปลนและรายละเอียดในแบบก่อสร้าง เช่น ขนาดพื้นที่ วัสดุที่ใช้ ความหนาของคอนกรีต
3. ตรวจสอบปริมาณและหน่วยวัด (Quantity & Unit) : ตรวจสอบว่าปริมาณที่คำนวณสอดคล้องกับพื้นที่หรือปริมาตรจริงจากแบบ หน่วยที่ใช้ถูกต้อง เช่น ตารางเมตร (ตร.ม.) หรือ ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.)
4. ตรวจสอบราคาต่อหน่วย (Unit Price) : เปรียบเทียบราคาต่อหน่วยกับราคาตลาดในปัจจุบัน ดูว่ารวมค่าแรง วัสดุ และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ไว้อย่างเหมาะสม
5. ตรวจสอบรายการเบ็ดเตล็ดและค่าเผื่อ (Contingency) : ตรวจสอบว่ามีการใส่ค่าเผื่อความเสี่ยงหรือค่าเผื่อการเพิ่มงานในกรณีจำเป็น
6. เปรียบเทียบกับงบประมาณรวม (Budget) : ตรวจสอบว่างบประมาณรวมใน BOQ ตรงกับเป้าหมายที่ตั้งไว้ หากไม่ตรง ต้องเจรจาเรื่องปรับราคา หรือลดสเปกวัสดุ
7. การตรวจสอบเงื่อนไขการชำระเงิน (Payment Terms) : ดูรายละเอียดการแบ่งงวดจ่ายเงิน เช่น งวดต้น งวดกลาง และงวดสุดท้าย
8. ตรวจสอบให้ตรงกับความคืบหน้าของงานแต่ละระยะ หารือกับผู้เชี่ยวชาญหรือวิศวกร หากไม่แน่ใจในรายการใด ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ เช่น วิศวกรหรือสถาปนิก เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่ชัดเจน